کد مطلب:75510 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:321

علم تاریخ یک ضرورت حکومتی است











همانگونه كه آن حضرت در شكل گیری ایمان نقش ارزنده ای برای تاریخ قائل و آن را از ستونهای اصلی یقین دانستند، در اداره ی جوامع اسلامی نیز آن را یكی از اركان اصلی كار حكومتی و سیاستگذاریهای حاكم اسلامی می دانند، چنانچه در قسمت پایانی فرمان خود به مالك اشتر می فرماید:

«ای مالك! بر تو واجب است كه از حكومتهای گذشته آنچه فرمان عادله و سنت فاضله وجود داشته مد نظر قرار داده و به سیره و اثر رسول الله و كتاب الهی و آنچه از اعمال ما مشاهده كردی اقتدا نمائی»[1] ملاحظه می گردد كه طبق دستور ایشان مالك باید بر اساس پنج ماخذ سیاستگذاری بر مصر حكومت نماید: فرامین عادله و سنتهای فاضله ی گذشته، سیره و آثار رسول الله (ص) قرآن كتاب آسمانی، دستورات مركزی و اقتدای به رهبری، پنج محور اصلی سیاست گذاری برای حكومت اسلامی مالك می باشد. از این سخن نتایج زیر به دست می آید كه:

اولا- مطالعه ی سیره ی رسول الله بر حاكم اسلامی واجب است.

ثانیا- در ردیف سیره ی رسول الله مطالعه ی تاریخ كشوری كه حاكم اسلامی بر آن حكومت می نماید وجوب پیدا می كند (این مورد را علی علیه السلام مقدم بر موارد دیگر شمرده اند كه حاكی از اهمیت آن می باشد).

ثالثا- تاریخ هر كشوری كه اسلام به آنجا وارد می گردد، نباید

[صفحه 76]

منقطع گشته بلكه سنتهای فاضله و فرامین حكومتهای عادله ی قبلی باید ادامه پیدا كند.

مسلم است كه ملاك خوبی و بدی آن سنتها نگرش اسلامی (مالك) است. به این خاطر فرهنگ آن كشور جهت یاب مكتب اسلام نخواهد گردید. بلكه در نهایت نوعی سازگاری بین محاسن آن جامعه با اسلام به وجود می آید كه بر پاداشتن حكومت اسلامی را میسر می سازد به تعبیر دیگر ورود اسلام به یك سرزمین برقراری پیوند بین خوبیهای تاریخ آن سرزمین و این مكتب است، بگونه ای كه جهت یاب آن ملت، اسلام بوده و حام اسلامی عمق تاریخ آنها را برای زدودن انحرافات تحقیق می نماید.


صفحه 76.








    1. «و الواجب علیك ان تتذكر ما مضی لمن تقدمك من حكومه عادله، او سنه فاضله، او اثر عن نبینا- صلی الله علیه و اله- او فریضه فی كتاب الله، فتقتدی بما شاهدت مما عملنا به فیها» (از نامه به مالك اشتر- نامه ی 53).